Kοινό ευρωαπαϊκό βιβλίο ιστορίας, λύση ή νέο πρόβλημα ?

Σε συνδυασμό με το προηγούμενο post για το βιβλίο ιστορίας που συνεχίζει να διχάζει και να δίνει την ευκαιρία σε διάφορους γραφικούς να εκμεταλλεύονται την εθνική εορτή και τον Ελληνοτουρκικό αγώνα ποδοσφαίρου για μια νέα εθνικιστική προπαγάνδα, ήρθε στην επιφάνεια και η πρόταση της Γερμανίδας υπουργού Παιδείας για τη συγγραφή ενός πανευρωπαϊκού βιβλίου ιστορίας.

Προφανώς, η υπουργός δε μπορεί να φανταστεί τι είδους και μεγέθους αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσει ένα τέτοιο εγχείρημα σε μια χώρα στις εσχατιές της ηπείρου όπως η Ελλάδα. Αν το γνώριζε θα είχε αναθεωρήσει άμεσα. Επί της ουσίας ομως, ένα τέτοιο βιβλίο τι θα πετύχαινε ; θα χάναμε ή θα κερδίζαμε ως λαοί από ένα τέτοιο εγχείρημα;

Γνώμη μου είναι πως η Ε.Ε. έχοντας φτάσει σε ένα αδιέξοδο προτιμά να διαβάσει ιστορία, να ξεφυλλίσει το παρελθόν αντί να ανοίξει μια μεγάλη και ουσιαστική συζήτηση για το μέλλον της. Ένα πανευρωπαϊκό βιβλίο ιστορίας, γράμμενο από αντικειμενικούς και αμερόληπτους ιστορικούς επιστήμονες που θα αξιολογούσε την πορεία της Ευρώπης στον ταραγμένο 20ο αιώνα και θα έδειχνε δίχως στρογγυλοποιήσεις και καλωπισμούς τις επιλογές, τις πράξεις, τις συμμαχίες και τα κίνητρα κάθε χώρας θα ήταν ευχής έργον για τους Ευραπαϊκούς λαούς.

Όμως μπορούν οι 27 χώρες και οι λαοί τους να αντέξουν όλες αυτές τις αλήθειες που ενδεχομένως θα ανατρέψουν εθνικούς μύθους και θα αποκαλύψουν κρυμμένα μυστικά; Νομίζω πως όχι. Τα προβλήματα θα είναι τεράστια όταν το βιβλίο θα αγγίξει ευαίσθητα θέματα όπως: ο ρόλος και η δράση της Καθολικής Εκκλησίας και κυρίως η συμμετοχή της ή μη σε ναζιστικά καθεστώτα, ο κομμουνισμός στην Ευρώπη ιδιαίτερα όταν οι περισσότερες χώρες του ανατολικού μπλοκ είναι μέλη της Ένωσης και τέλος οι πόλεμοι του 20ου αιωνα. Καταρχήν ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος, ποιοι αντιστάθηκαν, ποιοι συμμάχησαν, ποιοι υποτάχθηκαν, ποιοι εξυπηρετήθηκαν και έπειτα οι συγχρονοι πόλεμοι από τη Γιουγκοσλαβία ως το Ιράκ και οι θέσεις της Ε.Ε. σε αυτούς. Τέλος, πώς θα παρουσιαστεί ο μουσουλμανικός κόσμος και ο δικός μας ρόλος απέναντι σε αυτόν.

Αξιολογόντας όλα αυτά τα δεδομένα, θεωρώ την έξυπνη ιδέα της Γερμανίδας υπουργού καταδικασμένη να αποτύχει και ενώ ξεκινά ως μια υπεκφυγή από τα ουσιαστικά προβήματα της Ένωσης ενδεχομένως να τα πολλαπλασιάσει. Ένα βιβλίο που θα καταστεί αντικείμενο διπλωματικών διαπραγματεύσεων και διακρατικών συμφωνιών θα είναι ό,τι χειρότερο για το μέλλον της Ευρώπης. Καλύτερα να προσπαθήσει στα πλαίσια του σχολείου καθε χώρας να αποσαφηνίσει στους Ευρωπαίους του αύριο τι πέτυχε εδώ και 50 χρόνια και τι θέλει να πετύχει στο μέλλον. Καλύτερα οι Ευρωπαίοι πολιτικοί να επειχειρήσουν να γράψουν ιστορία με τις πράξεις τους παρά με τα βιβλία...